Arremanitz Kooperatibaren sortzaileetako bat da Ibon Arrizabalaga (Orio, 1973). Bertatik tratu onen kultura, parekidetasuna eta sexualitatea nahiz honen aniztasuna sustatzea dute helburu. Horretarako komunitate osoaren inplikazioa ezinbestekoa dela jakitun, proiektu integralak garatzen dituzte hainbat herritan. Hala, besteak beste, hezkuntza-komunitate guztiarekin lan egiteko aukera izaten dute, eta, horrenbestez, zuzenean aritzen dira nerabeekin ere. Horiekin nork bere burua maitatzen eta errespetatzen ikasteko egiten dute lan, hori besteak ere maitatzeko eta errespetatzeko giltzarri dela jakinik, eta, modu horretan, harreman osasuntsuak sustatuz. Proiektu integral horiekin parez pare, hainbat zerbitzu dute martxan: sexu aholkularitzak, ligatze jatorreko tailerrak, gizon-taldeak, jabetze-eskolak...
Tratu onak sustatzearen garrantziaz eta beharraz mintzo zarete. Helburu hori jarri duzuenerako, badirudi hori bera gabezia dela gure jendartean. Nolako harremanak ikusten dituzu?
Batetik, badago azaleko harremanak sustatzen dituen eredu nagusi bat. Badago, nolabait, sakontzeko edo barrura begiratzeko debeku bat-edo. Entretenitzea bai, baimenduta dago, entretenimenduaren kulturan bizi baikara, baina ez ezagutzea, sakontzea, benetakoagoa izan daitekeen zerbait bilatzea... Eredu nagusi horrek, ordea, txanponaren beste aldean ditu, alde batetik, irribarre profident bat, eta, beste aldetik, bortizkeria. Etekin ekonomikoa edo boterea lortzeko gatazkak sustatzen dira, eta gatazkaren kudeaketa bortitza sustatzen da. Edo bortizkeriaren mehatxua erabiltzen da: ‘ez bazatoz bat irribarretsu-zoriontsu eredu horrekin, ba adi ibili zertan zabiltzan, zeren eta hemen badago zigor-sistema bat’.
Bestetik, badago beste joera bat, horri kontra egitekoa. Eta eredu nagusi hori den bezalakoa denez, beti daukagu haserre egoteko eta kontrara jotzeko motiboa, bilatu nahi badugu. Orduan, errebeldiarekin, ukazioarekin edo ba-tzuetan iraultzarekin lotzen den joera bat ere badago; eredu nagusiari lotuta doa, horren infrentzua da. Bigarren joera honetan ez da gatazka gaindi-tzen. Gatazka horretan eroso gaude, ‘beraiek oker daude, gu ari gara ondo’ esanez. Eta bitartean gatazka betikotu egiten da.
Eta badago hirugarren joera bat, itxura batean indarra hartzen ari dena: hazkuntza pertsonalaren ildoa. Esan dugu barrura begiratzeko debekua dagoela, baina egia da gero eta jende gehiagok bilatzen duela barruan zerbait, meditazioaren edo beste zerbaiten bidez. Joera honetan mezu nagusia izaten da ‘baztertu itzala eta jarri argia bakarrik zure bizitzan. Arreta jarri gauza onetan bakarrik...’. Eta iruditzen zait nolabait hirugarren joera honetan gatazka ekiditen saiatzen garela. Baina ez batean ez bestean ez hurrengoan, gatazka ez da konpontzen, eta ez da begiratzen, ezta ere, zergatik dauden gatazkak. Bada, gure arteko harremanak hiru ildo horien baitan daude, bai gizartean oro har, bai gazteengan.
Guk joera horien arteko oreka bat bilatzea nahi dugu, bat bera ere ukatu gabe. Denok ditugu hiru joera horiek: denok dugu jarrera hegemoniko inposatzaile bat, denok daukagu horri kontra egiten dion errebeldia, denok daukagu hortik ihes egiteko gogoa eta polita bakarrik ikustekoa. Azkenean, geure buruak ezagutzea behar dugu, ikasi zein diren gure beharrak eta horiek nola planteatu. Eta hori egitean, gatazka mahai-gaineratzen ariko gara, eta gatazka hori zeharkatu egin beharko dugu. ‘Nik hau behar dut, zuk hori behar duzu, zer egingo dugu honekin? Bortitz jarriko gara eta indar gehiena daukanak irabaziko du? Edo bion beharrak modu zentzuzko batean asetzeko modu bat topatuko dugu?’. Komunikazio horri esker gatazka konpondu baldin badugu, adostasun bat baldin badaukagu soluzio bati buruz, horren ondorioz gertatzen den hori da guretzat tratu ona. Tratu ona ez da gatazka ezkutatu, irribarre egin eta esatea ‘zer ondo gauden’. Gatazka ezkutatuz gero, puztu egin daiteke eta lehertzera iritsi, ondorio larriekin.
Beraz, tratu onak ez dira premisa, gauzak bideratzearen ondorio baizik. Alegia, baldintza egokietan, prozedura egokiekin, komunikazio apropos batekin, giza harremanek eman dezaketen ondorio bat. Orduan, baldintzei begiratu behar diegu, zer egoeratan, zer egituratan garatu nahi ditugu gure arteko harremanak?
Diozunez badirudi muturreko joeretan gabiltzala...
Hori daukagu, gatazka erdigunean daukan gizarte bat, eta horri begiratu nahi ez diona. Azkenean, batzuk gatazka sustatu egiten dute, besteek betirakotzeko behar duena ematen diote, besteek izkin egin nahi diote. Baina gatazka hor dago. Itzalari ez diogu begiratu nahi, baina itzala denok daukagu.
Elkarrizketa osorik irakurtzeko, egin klik hemen